Het verschil tussen Nederlandse en Chinese LED producten is gelijk aan een vergelijking van appels met peren. De kwaliteit is niet gelijk aan elkaar, de prijs evenmin. Mark Laponder legt namens de betrokken LED leverancier uit: “Al sinds 1976 doen wij zaken met Tata Steel. Een bedrijf met een hele realistische, maar ook technische kijk op de beste oplossing. Door de fusie met de Britten en daarna de overname door de inmiddels ~~~~Indiase eigenaar, ontstond er een grotere focus op prijs. Door keer op keer de kwaliteit van een Europees LED product te benaderen, mochten wij een proefopstelling plaatsen in de centrale werkplaats. Daar kwamen dusdanige verrassende verkoopargumenten uit, die ook ik nog nooit eerder had gehoord”.
De werkplaats waar onder andere gelast en gefreesd wordt is vanzelfsprekend een omgeving waar het rommelig mag zijn. De zone die werd gebruikt voor de proef LED opstelling transformeerde echter naar een plek die schoon en netjes achter werd gelaten door medewerkers. Deze onbewuste beïnvloeding van licht werd ook opgemerkt door het HTD management van Tata Steel. Het feit dat de medewerkers in deze zware industriële omgeving zich bovendien lekkerder in hun vel voelden onder de nieuw geplaatste LED armaturen, was de doorslaggevende factor.
Laponder: “Door onze unieke prismatechniek hebben de medewerkers van Tata ervaren dat de verlichting niet alleen op het horizontale werkvlak prettig oogt, maar ook de ruimte om hen heen verticaal goed verlicht. De toegepaste LED armaturen zorgen met glazen prisma’s voor refractie. Dat is iets anders dan reflectie en levert over het algemeen een hoger rendement dan de reflectie op welk materiaal dan ook. Daardoor kunnen wij met minder armaturen uit de voeten, maar leveren we bovenal gelijkmatig en gefocust licht”.
De toegepaste prisma’s zorgen voor een positieve visuele perceptie van een ruimte, waar de medewerkers van Tata naar handelden. Door lichtbundels smal en strak naar beneden te laten schijnen realiseer je op het werkvlak veel en efficiënt licht, maar ontstaat er een tekort aan strooilicht in de rest van een ruimte. Wanneer wanden en plafonds sober worden uitgelicht, oogt een industriële hal veel kleiner. Door hier nadrukkelijk accent op te leggen, ervaar je een ruimte als groots. Mede om deze reden zijn er in 2021 aanpassingen in de norm voor werkplekverlichting doorgevoerd, waardoor LED fabrikanten sindsdien meer focus leggen op de belichting van wanden en plafonds.
Om de proefopstelling om te buigen naar een volledige renovatie van de centrale werkplaats voerde het team van Laponder allereerst een lichtberekening uit. In de vier parallelle werkhallen zijn uiteindelijk 549 armaturen één-op-één vervangen door de HTD. Dit interne installatiebedrijf werkte op 14 meter hoogte om de nieuwe LED lichtoplossing te plotten op de bestaande lichtpunten. “Door de stekkerverbinding van het armatuur konden de medewerkers van de HTD deze klus zelf uitvoeren, waardoor er kosten bespaard werden. Alle bedrading kon worden hergebruikt, dat maakte dat het HTD team snel kon schakelen. Montage technisch leverde dit ook veel voordelen op”, aldus Laponder.
Een medewerker van de HTD vult hem graag nog aan: “Wij zijn druk bezig met het verduurzamen van de Tata Steel werklocaties. Het installeren van LED verlichting is één van de projecten die wij oppakken en waar je ook heel goed het verschil tussen de oude en nieuwe situatie ziet. De LED verlichting is een stuk lichter, oogt prettiger en daardoor lijkt de omgeving kleurrijker. De medewerkers in de centrale werkplaats leveren precisiewerk, waarbij veel afgetekend moet worden. Het LED licht draagt bij aan hun concentratievermogen en productiviteit. Ook wordt het humeur en de gezondheid van onze collega’s vrijwel direct beïnvloed en verwachten we dat we de investeringskosten binnen een jaar terug kunnen verdienen”.
De aan Tata Steel geboden LED oplossing moest energiebesparend zijn, maar kende daarvoor geen vastomlijnd percentage. Laponder: “De omslag naar LED brengt door een hoger lichtniveau al de eerste besparing met zich mee. Door gebruik te maken van Constant Lumen Output (CLO) besparen we 40 procent. Natuurlijk hebben we ook gekeken naar de toepassing van sensoren, maar dat levert in deze industrie twee problemen op. De hallen zijn verschrikkelijk hoog en je hebt te maken met vervuiling. De kranen in de werkplaats vervoeren goederen van A naar B. Dat maakt het lastig om sensoren écht goed af te stellen om daadwerkelijk meer energie te besparen. De kosten wegen in dit geval dus niet op tegen de baten. We hebben daarom gekozen een verlichtingsinstallatie te leveren zonder verdere toeters en bellen, maar passend bij de ruigheid van deze industrie”.
De werkefficiëntie van medewerkers (onbewust) stimuleren met behulp van techniek? Met LED kan het.
