Wanneer een smid een stuk ijzer gloeiendheet maakt, begint het licht uit te stralen. Bij ongeveer 500°C wordt het ijzer ‘roodgloeiend’ en boven de 1000°C wordt het zelfs ‘witheet’. Dit fenomeen, waarbij een voorwerp begint te stralen naarmate het warmer wordt, noemt men een zwarte straler (blackbodyradiation). Aan de hand van de kleur van een zwarte straler kent men dus de temperatuur ervan. Omgekeerd kan men wit licht ook karakteriseren door aan te geven met welke temperatuur van een zwarte straler het overeen zou stemmen. En om het helemaal ingewikkeld te maken, wordt deze temperatuur niet uitgedrukt in graden Celcius, maar in Kelvin.
De lichtkleur van een zwarte straler vertelt ons de temperatuur ervan. Bij hoge temperaturen stralen de zwarte stralers blauwwit, bij lagere temperaturen rood. Dit is het omgekeerde van de culturele associatie van kleuren, waar rood ‘warm’ is, en blauw ‘koud’.
Bij een traditionele gloeilamp werd ook het effect van de zwarte straler gebruikt. Een elektrische stroom warmt het filament van de lamp op, waarna het filament - net zoals het gloeiende ijzer - licht uit begint te stralen. De temperatuur van het filament van een helder brandende gloeilamp zal ongeveer 2500°C (of 2800 Kelvin) zijn. Dus door de lamp te dimmen, verander je niet enkel de hoeveelheid stroom, maar ook de lichtkleur van een gloeilamp.
Bij fluorescentielampen en LED lampen wordt het licht op een andere manier opgewekt dan bij een gloeilamp. Bij beide lichtbronnen wordt blauw licht gegenereerd en gestraald op fosfor. Het is het fluorescente effect van fosfor dat het witte licht opwekt. Door de juiste mengsels van fosfor te gebruiken, kan men de lichtkleur beïnvloeden. Zo kan men LED's maken die licht uitstralen dat dezelfde kleur heeft als een zwarte straler heeft bij 3000, 4000 of 5000 Kelvin. En dat zonder dat de LED die temperatuur hoeft te bereiken!
In de natuur verstrooit en breekt zonlicht de atmosfeer, waardoor de lichtkleur verandert. Gewoon daglicht heeft een lichtkleur rond 6500 Kelvin. Het ochtendrood heeft een lichtkleur van 3000 Kelvin, terwijl een helderblauwe hemel een lichtkleur van 16.000 Kelvin of meer kan hebben.
De meeste LED armaturen zijn standaard verkrijgbaar in een versie met 3000 of 4000 Kelvin kleurtemperatuur. Door de juiste LED's te selecteren, kunnen onze aangesloten LED leveranciers echter ook armaturen met een andere lichtkleur aanbieden, of zelfs armaturen waarbij de lichtkleur varieert (Tunable White).
Voor LED noodverlichting zoeken onze aangesloten LED leveranciers veelal LED's met de hoogste efficiëntie, zodat de armaturen zo veel en zo lang mogelijk licht geven, ondanks de beperkte energie-inhoud van de batterij. Veelal kiest men dan voor LED's met hogere kleurtemperaturen, zoals 5000 of 6500 Kelvin.
Wil je meer weten over de verschillende lichtkleuren? Informeer ernaar bij één van onze initiatiefnemers.